Οι πρώτες μεγάλης κλίμακας εργασίες για τον άξονα Αλσος Βεΐκου – Γουδή αναμένεται να ξεκινήσουν γύρω στο Πάσχα.
Επειτα από μια μακρά περίοδο που οι Αθηναίοι έχουν κάνει μαύρα μάτια να δουν εργοτάξια μεγάλων έργων στην πρωτεύουσα, ανοίγει μέσα στο 2018 ο δρόμος για το μεγαλύτερο από τα νέας γενιάς έργα υποδομής. Οι πρώτες μεγάλης κλίμακας εργασίες που θα προετοιμάσουν το έδαφος για την κατασκευή της γραμμής 4 του μετρό αναμένεται να ξεκινήσουν το Πάσχα του 2018 σε όλο το μήκος της νέας γραμμής Αλσος Βεΐκου – Γουδή.
Ο διαγωνισμός για τις πρόδρομες εργασίες, ύψους 39 εκατ. ευρώ, προγραμματίζεται να προκηρυχθεί άμεσα από την Αττικό Μετρό, ακόμα και πριν από τις γιορτές των Χριστουγέννων. Οπως περιγράφει μιλώντας στο «Βήμα» ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Θεόδωρος Παπαδόπουλος, «το έργο περιλαμβάνει τις αρχαιολογικές ανασκαφές και τις μετακινήσεις δικτύων κοινής ωφέλειας. Φιλοδοξούμε να έχουμε ανάδοχο γύρω στο Πάσχα του 2018 ώστε άμεσα να ξεκινήσουν οι εργασίες, οι οποίες έχουν διετή ορίζοντα ολοκλήρωσης».
Για μια πολύ σημαντική αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο προκηρύσσονται τα έργα κάνει λόγο ο πρόεδρος της Αττικό Μετρό Γιάννης Μυλόπουλος. «Το έργο απεμπλέκεται από αιτίες καθυστέρησης που σε άλλα έργα υπήρξαν καθοριστικές για την πορεία τους. Απεμπλέκοντας δηλαδή την κατασκευή του έργου από τα αρχαιολογικά και τις μετακινήσεις των δικτύων κοινής ωφέλειας, αντιλαμβάνεται κανείς ότι όταν ξεκινήσει πια το έργο, ο δρόμος θα είναι ανοιχτός και το χρονοδιάγραμμα ξεκάθαρο» επισημαίνει.
Ανάδοχος στα τέλη του 2018
Στην πορεία του βασικού έργου για την κατασκευή της πρώτης φάσης της γραμμής 4, συνολικής αξίας 1,45 δισ. ευρώ, στόχος της Αττικό Μετρό είναι σε δύο εβδομάδες να ανακοινωθούν τα αποτελέσματα της προεπιλογής. Οπως όλα δείχνουν, η πρώτη αυτή φάση δεν θα φέρει εκπλήξεις, καθώς έχουν μεν ζητηθεί διευκρινίσεις από τις υποψήφιες κοινοπραξίες, αλλά δεν υπάρχουν σοβαρά ζητήματα.
Ετσι τα τέσσερα σχήματα που εκδήλωσαν αρχικό ενδιαφέρον, δηλαδή Τerna ΑΕ -Vinci – Siemens AG «TVS», J+P Αβαξ ΑΕ – Ghella SpA – Alstom Transport SA, Ακτωρ ΑΤΕ – Ansaldo STP SpA – HitachiI Rail Italy SpA και FCC – Archirodon – Μυτιληναίος, αναμένεται να «κονταροχτυπηθούν» στη δεύτερη φάση του διαγωνισμού. Εάν δεν υπάρξουν δικαστικές εμπλοκές, προγραμματίζεται στα τέλη Ιανουαρίου με αρχές Φεβρουαρίου η έναρξη της επόμενης φάσης.
Στόχος της Αττικό Μετρό είναι η ανάδειξη στο τέλος του 2018 της αναδόχου κοινοπραξίας για το έργο της οριστικής μελέτης, κατασκευής, δοκιμής, θέσης σε λειτουργία και συντήρησης του τμήματος Αλσος Βεΐκου – Γουδή. Οπως έχει μέχρι σήμερα δείξει η ιστορία τόσο μεγάλων διαγωνισμών, η διαδρομή της δεύτερης φάσης συχνά έχει «αγκάθια» και δικαστικές εμπλοκές, οπότε τα δύο χρόνια που χρειάζονται για τις πρόδρομες εργασίες πιθανώς να συμπέσουν με την έναρξη της κατασκευαστικής περιόδου.
Θα δουλεύουν οκτώ χρόνια
Αν και η αρχική σκέψη ήταν αυτή των επεκτάσεων των υφιστάμενων γραμμών, οι μελέτες έδειξαν ότι για την εύρυθμη κυκλοφορία στην πρωτεύουσα θα έπρεπε να σχεδιαστεί μια νέα γραμμή, η τέταρτη, η οποία και έλαβε τελικά το σχήμα U. Η κατασκευή του πρώτου τμήματος, ο άξονας Αλσος Βεΐκου – Γουδή, μήκους 12,9 χλμ., εκτιμάται ότι θα διαρκέσει οκτώ χρόνια, όμως ο χρόνος συνολικής ολοκλήρωσης καθώς και οι τμηματικές παραδόσεις θα προσδιοριστούν στα τεύχη της δεύτερης φάσης.
Οι προκλήσεις που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν δεν είναι λίγες, καθώς το έργο τέμνει τον Ιλισό ποταμό και τους παραποτάμους του, αλλά και τους χειμάρρους από τα Τουρκοβούνια που διέρχονται το Γαλάτσι, την Κυψέλη και την Αλεξάνδρας. Ιδιαίτερη σημασία έχει για την κατασκευή του σταθμού Γουδή η διατήρηση και μη διαταραχή του υφιστάμενου αγωγού ομβρίων ενός ρέματος του Ιλισού ποταμού, το οποίο έχει εγκιβωτιστεί. Η γραμμή 4, το βάθος των σταθμών της οποίας κυμαίνεται από 20 μ. έως 35 μ., τέμνει ακόμη παλαιά υδραυλικά έργα, όπως το Πεισιστράτειο Υδραγωγείο.
Ακόμη, στον σταθμό Γαλάτσι, όπου έχει ληφθεί υπόψη πιθανή μελλοντική υπογειοποίηση της ομώνυμης λεωφόρου, απαιτείται προσεκτική διαχείριση των αγωγών υψηλής τάσης της ΔΕΗ και του δικτύου φυσικού αερίου. Αντίστοιχα ζητήματα εντοπίζονται και στο Κολωνάκι, όπου ο σταθμός χωροθετείται επάνω στην πλατεία, ενώ ο σταθμός Ακαδημία θα βρίσκεται ανάμεσα στο κεντρικό κτίριο του Πανεπιστημίου Αθηνών και το Πνευματικό Κέντρο του Δήμου.
Εμπόδια του παρελθόντος, διευκολύνσεις του μέλλοντος
Χαρακτηριστική περίπτωση καθυστέρησης που σχετίζεται με εμπόδια που μπορούν να προβλεφθούν, καθώς η πρακτική των πρόδρομων εργασιών θα ακολουθηθεί πρώτη φορά, αποτελεί ο σταθμός Πειραιάς της επέκτασης της Γραμμής 3. Εκεί, τα εμπόδια φάνηκαν από νωρίς, καθώς τον Ιούλιο του 2013 απαιτήθηκε μετατόπιση του σταθμού νοτιότερα γιατί αυτός «σκόνταφτε» σε υφιστάμενο μεγάλο υπόγειο αποχετευτικό αγωγό ομβρίων. Ετσι, άλλαξε και ο τρόπος κατασκευής σε έναν σταθμό που εξαρχής ήταν ο πιο απαιτητικός λόγω της εγγύτητάς του στη θάλασσα. Εναν χρόνο αργότερα, παρουσιάστηκαν νέα εμπόδια στη μετατόπιση δικτύων ΟΚΩ εντός της λιμενικής ζώνης λόγω μη έγκαιρης έγκρισης των μελετών.
Σήμερα, όπως είπε ο αρμόδιος υπουργός Υποδομών και Μεταφορών κ. Χρήστος Σπίρτζης, κατά τη διάνοιξη του τελευταίου σταθμού στο Δημοτικό Θέατρο, «οι γκρίζες ζώνες που υπήρχαν στο παρελθόν δεν υπάρχουν πια». Ζητήματα όπως η χωροθέτηση του σταθμού, η αντιμετώπιση των προβλημάτων με τα δίκτυα κοινής ωφέλειας που δεν είχαν λυθεί, καθώς και με κεντρικούς αγωγούς, τα θέματα της στεγάνωσης και η χωροθέτηση κρίσιμων υποδομών όπως ο υποσταθμός έχουν πια επιλυθεί.
Αυτή η καθυστέρηση στοιχίζει τελικά δύο χρόνια στην παράδοση τριών συνολικά σταθμών του μετρό στη βεβαρημένη κυκλοφοριακά περιοχή του Πειραιά. Ενώ οι τρεις πρώτοι σταθμοί Αγία Βαρβάρα-Κορυδαλλός-Νίκαια θα δοθούν στην κυκλοφορία στο πρώτο εξάμηνο του 2019, για τους υπόλοιπους τρεις, Μανιάτικα-Πειραιάς-Δημοτικό Θέατρο, οι Πειραιώτες θα πρέπει να κάνουν υπομονή ως το 2021.
Στο «φίνις» όμως σκόνταψε και η ολοκλήρωση της επέκτασης του τραμ στον Πειραιά, καθώς σε ένα μικρό κομμάτι στο τέλος της Βασιλέως Γεωργίου υπήρξαν πρόσφατα αρχαιολογικές ανακαλύψεις. Σε εκείνο το σημείο θα δημιουργηθεί ο σταθμός έλξης, δηλαδή ο υποσταθμός που θα δίνει το ρεύμα σε όλη τη γραμμή με αποτέλεσμα συνολικά η παράδοση του έργου να πηγαίνει για το καλοκαίρι του 2018.
